کد مطلب:8350 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:8

گنجینه پرسمان » احكام

فلسفه روزه در ماه مبارك رمضان از نظر قرآن چيست؟

با تشكر از شما به خاطر مكاتبه با اين واحد .

خدا در قرآن ميفرمايد: اي كساني كه ايمان آوردهايد! بر شما روزه واجب گرديده همچنان كه بر پيشينيان واجب گرديده است، باشد كه پرهيزگار شويد.

خداوند در اين آيه بعد از بيان وجوب روزه، فلسفه اين فريضه الهي را تقوا و پرهيزگاري ميداند. تقوا به معناي پرهيزگاري، ترسيدن از حق تعالي و دوري كه دل از گناه است.

مفردات راغب، ص 530، ماده وفي. و لغت نامه دهخدا، ج 16، ص 852.

انجام كامل روزه، خودداري از خوردن و آشاميدن و پرهيز از تمايلات جنسي و ساير مبطلات است. اگر روزهدار اين پرهيز محدود را گردن نهد، اميد است كه شخصي پرهيزگار و وارسته گردد، چرا كه اگر انسان پرهيز از تمايلات جسماني و جنسي را در خود تقويت كند، زمينه نزديكي به معنويات و قرب اليه الله را افزايش ميدهد. وقتي انسان اين حالت را در خود افزايش دهد و به مقام قرب الهي رسيده و شخصي پرهيزگار و خداترس شود، به حقيقت روزه كه تقوا است، دست مييابد.

اندرون از طعام خالي دار

تا در او نور معرفت بيني

تهي از حكمتي به علت آن

كه پُري از طعام، نابيني

سعدي شيرازي، ديوان، ص 49.

چون فلسفه وجوب روزه از ديدگاه قرآن تقوا و پرهيزگاري است، به برخي از ثمرات تقوا و پرهيزگاري از



ديدگاه قرآن اشاره ميكنيم:

1 - رعايت تقوا، عامل فلاح و رستگاري است.

يوسف (12) آيه 90.

2 - تقوا پيشه كنيد، تا شكرگزار نعمتهاي حق باشد. و تشكر بدون تقوا بي معنا است.

آل عمران (3)، 123.

3 - خداوند دوستدار اهل تقوا است.

آل عمران، آيه 76.

كسي كه با روزه گرفتن تقواي الهي را در خود افزايش داد، محبوب خدا ميشود.

4 - تقواي الهي پيشه كنيد (كه عدم تقوا باعث شدت عذاب است) و بدانيد كه خداوند شديدالعقاب است.

بقره (2) آيه 196.

بيان اين آيه و موضوع تقوا به عنوان هدف و فلسفه روزه به اين معنا نيست كه هيچ هدف حكمت ديگري در روزه منظور نشده باشد و تمام فلسفه و حكمت آن، همين باشد، بلكه ممكن است تقوا و خودسازي، مهمترين هدف و حكمت آن بوده و اهداف و حكمتهاي ديگر نيز در آن باشد، يا تقوا، هدف نهايي روزه باشد و اهداف و حكمتهاي ديگر پيش از آن و يا در ضمن آن نيز در روزه گرفتن تحقق داشته باشد، به همين خاطر در روايات و احاديث، حكمتهاي بيشماري براي روزهداري بيان شده است: از جمله امام صادقعليهالسلام حكمت تشريع روزه را، مساوات ميان غني و فقير، چشيدن طعم گرسنگي و احساس رقّت و مسئوليت در برابر فقير دانستهاند. ياد آوري قيامت و تشنگي و گرسنگي آن روز و... هم چنين آثار ديگري از قبيل آثار تربيتي، من لا يحضره الفقير، ج 2، ص 43.

اجتماعي و بهداشتي و جسماني براي روزه ذكر شده است.